L13. Poem On Crow: આંગણીયે બેસી હું જોતો કાકાને, આંબા ડાળે બેસી તું બોલતો કા કા કા

Poem On Crow: કાગડાનું સંસ્કૃત નામ "કાકા"

આંગણીયે બેસી હું જોતો કાકાને, આંબા ડાળે બેસી તું બોલતો કા કા કા

આંગણીયે બેસી હું જોતો તુજને, આંબા ડાળે બેસી તું બોલતો કા કા કા

લોકોને લાગે તારો અવાજ કર્કશ, તો કોકને ના ગમતો તારો કાળો રંગ

કોકને લાગતો તું હાનિકારક, તો લોકને લાગે તારી લાક્ષણિકતા અશુભ

સમજી શક્યું ના આ જગ તુજને, સોનાની પરીક્ષા તો પાકો સોની જાણે  

ભર્યા તુજમાં ગુણ ગુણના ભંડાર,ચતુરાયનો રહયો તું તો મોટો ખેલાડી

તારા સમો સમાજ સેવક ના કોઈ, દિલ દઈ ઉછેરતો કોયલના સંતાનો

જગનો તું પ્રથમ ટેકનોલોજીસ્ત, ભાત ભાતના હથીયાર બનાવતું પક્ષી

હથીયારની પહચાન દીધી માનવને,ખોરાકની શોધમાં વાપરી બતાવ્યા

જાદુઈ આંખો કોઈનામાં દીઠી નહિ,બંને આંખે તું જોતો જુદા જુદા દ્રશ્યો

કદી ના બીતો કાકા કોઈ પક્ષીથી, પીછો કરે જો ગરુડનો તો મારીને જંપે      

પક્ષી જગમાં તેજસ્વી મન તારું, શરીર પ્રમાણે તું તો ચીમ્પાઝી સમકક્ષ

મધુર સ્વર શબ્દોનો તુજમાં ભંડાર, સંગીત પ્રેમી કહેતા “સોન્ગ બર્ડ” તને

સંગીતમાં ભવ્યતા તુજમાં મોટી, ઓપેરાના પાઠ ભણી બતાવ્યા જગને

સંદેશાવ્યવહારમાં તું સૌથી માહિર, સ્વર આધારિત રચી બતાવી ભાષા

એક બીજાઓને સંદેશા મોકલતા, દેતા માહિતીઓ ખોરાક ને ભય તણી

માહિતીથી વંચિત કરતા સાથીઓને, ચેતવણી દેતા લડાઈ તૈયારી કાજ

યાદ શક્તિમાં ના કોઈ તારી તોલે, સંતાડે ચીજો ખૂણે ખૂણે પણ ના ભૂલે

મશ્કરી કદી ના કરવી કાગડાની, રોષ રાખે ને વિના વેર કદી નહી જંપે      

કહે ભારતીય પૌરાણિક માન્યતા, પૂર્વજ આત્માનો તુંજ છે સંદેશા વાહક

માતૃપિતૃ તર્પણ થતું તુજ થકી, તુજ આત્માઓની શાંતિ કરાવી આપતો

કાકા બન્યા શનિદેવનું વાહન, કાકાના સર્વે ગુણો શનિગ્રહને આધારિત

શનિ જેટલો સારો તેટલો અશુભ, નિષ્પક્ષ ચુકાદો, ભક્તિભાવનો દેનાર

શનિદેવે કાપ્યું ગણેશજીનું માથું, કર્મ પ્રમાણે ફળ દેનાર તું છે સત્યપ્રિય

શનિદેવ બનાવે તત્વજ્ઞાની, સંશોધક, મહેનતુ, જવાબદાર ને સહનશીલ 

લેખક: રમેશ એમ. ગોહિલ

Note:  Poems on Birds and Animals are written for educating kids of our family. Specifically, we want to teach them characteristics of Birds and Animals. It is hard to write scientific poems in normal poetic format; however I have tried my best. I welcome any suggestion to improve quality or correctness of the facts discussed in poems.

Letter: 12, Poem Comprises Teaching of Saint Kabir

Letter: 13 Poem Comprises Teaching of  Saint Kabir

 Kabīr  was a mystic poet (રહસ્યવાદી કવિ) and saint of India. His creation was greatly influenced the Bhakti movement. He lived for 120 years.  Here in the Gujarati poem in which  I have summarized  some impressive  teachings  of Saint Kabir.   

કબીરજી આવ્યા, કબીરજી આવ્યા, શીખવવા પ્રેમના પાઠ  રે

સાથે લઇને આવ્યા ભાત ભાતના હીરા મોતી માનવ કાજ રે 

કબીરજી આવ્યા, કબીરજી આવ્યા, શીખવવા પ્રેમના પાઠ  રે

સાથે લઇને આવ્યા ભાત ભાતના હીરા મોતી માનવ કાજ રે

હિંદુ, મુસ્લિમ ને શીખને પ્રેમથી ધરી અજબ ગજબની ભેટો રે

રામ નામના અનમોલ રતન પ્રેમથી વહેંચીયા સૌને સરખા રે

કાપડ વણતા વણતા બનાવ્યા ગીતો જ્ઞાન દયા પ્રેમ તણા રે

કાપડ વેચી રોજી કમાયા ને વધી પુંજી તે વહેંચી નિર્ધનોને રે  

લખ્યા ચાપ્કાઓ, ગીતો ને ભજનો જેને સૌએ પ્રેમથી ગાયા રે

સમજ્યા સાર તેનો થયો ઉદ્ધાર ને સંસાર સાગર તરી ગયા રે  

કહે કબીર રામનામ ધન જગમાં સહુથી મોટું કરો ધ્યાન તેનું રે

કરે જાપ હર દિન રામ નામનું તો ભાગે દુઃખ સહજમાં સૌના રે

જયાં દયા ત્યાં ધર્મ,  લોભ ત્યાં પાપ, ક્રોધ ત્યાં નાશ નિશ્ચિત રે

જયાં ક્ષમા ત્યાં તમે, ક્ષમા વીરોનું આભુષણ પાલન કરો તેનું રે  

માયા જગ સાંપિની ભૈ એ બેઠી લઈ વિષ કામ ક્રોધ લોભના રે

એણે અજ્ઞાની જીવોને ફંડોમાં ફન્ડીયા ને સાંપિની ડંખી ભાગે રે

ચિંતા એવી ડાકણ જે કલેજું કાપી ખાય, વૈદ્ય પાસ દવા નથી રે

ચિંતાળુ મન એવું જાણે આગ લગે સાગરમાં ધુવા ના દેખે કોઈ રે

મન કા ખોજ કોઈ નહિ પામેં, શિવ બ્રહ્મા ને ઋષિમુનીઓ હારે રે 

અપરમ્પાર પાર નહીં તારો, અગમ અગોચર મહિમા મનનો રે  

દુનિયા બહુ રંગ બાવરી જે સમજે તીરથ સ્નાન ભગાવે પાપ રે .

કટૈ ન પાપ સ્નાનથી રહે તન મહી ને મનનો મેલ નહિ જાઈ રે

 

મન મંદિરમાં જો હોઈ મેલ તો મનને વાત કેમ કરી સમજાય રે

દેનાર જ્ઞાન કે ધન દાન કરે, ઉપયોગ તો લેનારના મન પર રે  

બનતા જોયા ઘણાં તત્વજ્ઞાની ને કવિઓ નિશાળે જવા વગર રે

મન મંદિરના દ્વાર ખુલ્લા હશે તો સરસ્વતીજી મનમાં વિરાજશે રે

મીઠા વચન સબસો બોલીએ, તોહી સુખ ઉપજૈ સહુના મનમાં રે

આજ વશીકરણ મંત્ર છે, જે તજે કઠોર વચન પામે પ્રેમ સહુનો રે

ગાયત્રી મંત્ર અને કબીરજી શીખવે સૌને જ્ઞાન જીવન આધાર રે  

જ્ઞાનથી સારા કર્મો કરાય ને સદ કર્મો વગર સફળતા કયાંથી રે 

લેખક : રમેશ એમ. ગોહિલ 

બાવરી= ગભરાયેલું.અધીરી,ઘેલી, confused; ભૈ-ભાઈ ; પાવૈ=પામે ; સબસો=બધાને ; ઉપજૈ=થાય .